زبان ترکی اذربایجانی جزء شاخه غربی زبان های ترکی و از شاخه زبان های آلتاییک می باشد و آن هم جزء دسته اصلی زبان های اورال- آلتاییک است. ترکی استانبولی و ترکی ترکمنی نیز جزء شاخه غربی (در بعضی تقسیم بندی ها جنوبی) زبان ترکی محسوب میشود. ترکی قزاقی، قرقیزی، اوزبکی و اویغوری نیز جزء شاخه شرقی زبان ترکی (در بعضی تقسیم بندی ها متفاوت است) به حساب می آیند. از دیگر زبان های آلتاییک میتوان به زبانهای مغولی، کره ای، ژاپنی، مانچو و تونقوز اشاره کرد. زبان های فنلاندی و مجاری نیز جزء شاخه زبان های اورالیک حساب می شوند. بر اساس یک نظریه ترکی آذربایجانی از اختلاط لهجه های اوغوز و قپچاق و ترکی شرقی اویغوری بوجود آمده است که در زمان امیرتیمور و بعد از آن، با آمدن ایلات ترک آناتولی ( شاملو، روملو، استاجلو، قاجار، افشار و...) به آذربایجان، عنصر اوغوز در ترکی آذربایجانی بیشتر شد. خط زبان ترکی در مورد خط ترکی باستان در سنگ نوشته های یئنی سئی و اورخون در 1400 سال پیش و ایسیک گؤل در 500 سال قبل از میلاد سخن رفت که به عقیده زبان شناسان خطوط ابداعی خود ترکان بوده و از هیچ خط دیگری اقتباس نشده است. ترکان با پذیرش دین اسلام خط عربی را جایگزین خط باستانی خود کردند (نظیر زبان فارسی که با الفبای عربی نوشته می شود). با بکار آوردن حکومت جمهوری در ترکیه، مردم این کشور الفبای لاتین را جایگزین خط عربی کردند. آذربایجانی های شمال آراز نیز ابتدا در محدوده سال های 1929-1939 بمدت ده سال زبان خود را به لاتین نوشتند سپس به دستور استالین، خط جمهوری های ترک زبان اتحاد شوروی (سابق) به کریل (سیریلیک) تبدیل شد. لاکن این جمهوری ها پس از استقلال دائمی خود در سال 1991 الفبای خود را دوباره به لاتین برگرداندند. آثار مکتوب زیادی به زبان ترکی و به دو الفبای عربی و لاتین از 1000 سال قبل بجای مانده است. بنا به دلایل بسیاری، الفبای لاتین از الفبای عربی سریعتر فراگرفته می شود و خواندن و نوشتن به آن راحت تر است. خصوصاً این خط برای ترکی که در آن تعدد اصوات موجود است مناسبتر می باشد. خط لاتین ترکی آذربایجانی با چند حرف اضافه (?،q،x) یعنی ( اَ، ق، خ) اندکی با خط لاتین ترکی استانبولی متفاوت است. متاسفانه در ایران استفاده از خط لاتین برای زبان ترکی به دلیل سیاسی محدود گشته است. قدرت و امکانات زبان ترکی • هماهنگی اصوات یکی از زیباترین خصوصیات زبان ترکی است که باعث راحتی تلفظ و خوش آهنگی آن می شود. در زبان ترکی صداهای خشن (O,U,A,I) و صداهای نازک (?,U,E,?,?) نمی توانند در ریشه یک کلمه با هم مخلوط شوند و با همان ترتیب فوق در کلمه می آیند مانند: G?z?llik و Ayr?l?k. کلمات خارجی نیز حتی المقدور تحت تأثیر این قانون جالب قرار می گیرند مانند کلمه عربی حسین (Hoseyn) که در ترکی Hüseyn و کلمه عربی عباس (?bbas) که در ترکی (Abbas) گفته می شود. ترکها هنگام فارسی صحبت کردن نیز ناخودآگاه از این قانون طبیعی پیروی می کنند. • پسوندهای ترکی بسیار غنی و متنوع است و امکان لغت سازی و غنای لغوی این زبان را بالا می برد. پسوندهایی نظیر: چی، لی، سیز، لیق و ... • در زبان ترکی کلماتی با اختلاف جزیی در معانی موجود است که در فارسی نیست، مثلاً برای انواع دردها کلمات: آغری، آجی، سیزی، یانقی، زوققو، سانجی، گؤینمک، گیزیلدمک و اینجیمک بکار می رود که هرکدام درد بخصوصی را بیان میکنند. • کلمات ترکی بر خلاف فارسی انعطاف زیادی برای اصطلاح سازی دارند، بعنوان مثال: از کلمه دیل به معنای زبان در ترکی 36 اصطلاح و تعبیر موجود است: دیل آچماق، دیل-آغیز ائتمک، دیلی توتماق و ... • علاوه بر غنای لغوی، تحرک و قابلیت لغت سازی، بیان مفاهیم جدید و غنای مفاهیم مجرد و همچنین تنوع بیان و قدرت بیان و تفاوت های جزئی کلام از دیگر عوامل غنای زبان ترکی است. به همین دلیل و به اعتراف زبان شناسان، نثر زبان ترکی برای بیان اندیشه و مفاهیم و موضوعات مختلف علمی و فلسفی و اجتماعی رساتر و مناسب تر از بسیاری زبان های دیگر است. مفاهیم و اندیشه هایی را که در ترکی می توان با یک جمله بیان کرد، جملات و شرح مفصلی را در زبان های دیگر ایجاب می کند. از دیگر خصوصیات زبان ترکی • زبان ترکی از طرف زبان شناشان به عنوان سومین زبان قانونمند و توانمند دنیا شناخته شده است و حتی یکی از تورکولوژهای بنام، زبان ترکی را اعجاز غیر بشری معرفی کرده است. • زبان ترکی حدود 24000 فعل دارد که در فارسی بیش از 5000 نمی باشد. • حدود 1650 لغت ترکی آذربایجانی شناخته شده است که برای آنها لغات مستقلی در فارسی نیست. مانند: یایخالاماق، یوبانماق، یودورتماق و... • حدود 1650 لغت ترکی آذربایجانی شناخته شده است که برای آنها لغات مستقلی در فارسی نیست. مانند: ی متاسفانه به دلیل سانسور و تحریف حقایق تاریخی، ترکان ساکن ایران و دیگر ملت های ایرانی شاید تصور کنند که شهریار تنها شاعر ترک آذربایجانی است، یا اینکه شعرای آذربایجانی همچون نظامی و شمس و قطران فقط به زبان فارسی می نوشتند، اما چنین نیست، شعرای زیادی به زبان ترکی آذربایجانی شعر گفته اند و نویسندگان زیادی به این زبان نوشته اند

منبع : تاريخ تركهاي ايران

نظرات شما عزیزان:

عزیز تالش

ساعت16:06---4 بهمن 1394

- [ایمیل]

با درود بر شما هم وتن گرامی .. و سپاس از اینکه توانستید در مورد ترکان ایران و کشوره مطالبی را ارایه بدهید .. دوست گرامی سایت شما را دیدم و چند سوال برای من پیش امد.. یک اینکه شما فرمودید ترکان از التیا امدند و التیایی هستند..خوب چی شد که اینها وارد ایران شدند و چگونه در این سرزمین ماندگار شدند؟؟!!.. می فرماید که این ترکان ب هزاز و چهار صد سال میرسد و بعد عنوان کردید که ب 500 سال قبل از میلاد.. خوب بفرماید که این زمان اسلام در کدام یک از کتاب ها و مدارج علمی سبت و تایید شده؟؟!! و چرا اینها را اشاره ب ترکان مغول یا التیایی میکنند؟؟؟!!.. و اینکه این 500 سال قبل میلاد کتیبه های ان در کجای ایران نگهه داری میشود و چرا احمد کسروی دانشمند بزرگ دنیا در تبریز بدان اشاره ای نکردند؟؟؟!! بفرماید که چرا ترکی با هیچ یک از زبانهای دنیا و بل خصوص زبان باستانی ایران ما سنخیت نداره؟؟!! استاد گرامی بسیار با منعی است که در این مورد هم انند دو هم وتن ب گفتگو بنشینیم و مدارکی را ب میان اوریم که ثابت شود ترکی در ایران و در کشورهای که نام بردید ب همان تاریخ اعلام شده شما برسد.. خوشحال میشوم. با سپاس

ل.عرفانی

ساعت8:36---4 اسفند 1390

میتونید در تکمیل مطالبتان از این مطلب هم در وبلاگتان استفاده کنید

جايگاه زبان تركي و بررسي آن در مقايسه با ساير زبانها

كليه ي اطلاعات زيراز موسسه ي ائي. ام. تي و آ. ام. تي كه در اروپا

وآمريكا واقع شده و تحت مديريت برجسته ترين زبان شناسان اداره مي شود،

گرفته شده است و همه ساله گزارشهاي زيادي را درباره ي زبانها منتشر مي

كنندو كليه ي استانداردهاي زبان شناسي از اين ادارات كه دولتي

هستند،اعلام مي شود. به اطلاعات استخراجي ازاين

موسسات توجه كنيد:



- 19% كلمات انگليسي از زبان تركي گرفته شده است.

- 92%كلمات فارسي از عربي وتركي گرفته شده و مابقي بدون هيچ فرمولي توليد شده اند.

- 2% كلمات تركي ازايتاليايي، فرانسوي و انگليسي گرفته شده است.

- در هيچ يك از زبانهاي بين المللي لغتي از زبان فارسي وجود ندارد.



- 39% كلمات ايتاليايي، 17% كلمات آلماني و 9% كلمات فرانسوي اززبان

تركي گرفته شده است.

- 100% كلمات تركي ريشه ي اصلي دارند.

- 100%كلمات انگليسي، آلماني ، فرانسوي و تركي داراي عمق ريخت شناسي هستند.

- 83% كلمات انگليسي ريشه ي اصلي دارند.



- جملات تركي 2% ابهام جمله اي ايجاد مي كنند.(يعني اگر يك خارجي زبان

تركي رااز روي كتاب ياد بگيرد،پس از ورود به يك كشور ترك زبان مشكلي

نخواهد داشت.)

- جملات انگليسي نيم درصد و جملات فرانسوي تقريبا 1% ابهام توليد مي كنند.

- جملات فارسي 67% ابهام توليد مي كنند.(يعني يك خارجي كه فارسي را ياد

گرفته، به سختي مي تواند در ايران صحبت كرده و يا جملات فارسي را درك

كند مگر آنكه مدت زيادي در همان جامعه مانده و به صورت تجربي ياد بگيرد )

كه اين براي يك زبان ضعف نسبتا بزرگي است.

- جملات عربي 8 تا 9% ابهام توليد مي كنند.

- معكوس پذيري(ترجمه ي كامپيوتري) كليه ي زبانها به جززبانهاي عربي

وفارسي امكان پذير بوده و براي عربي خطاي موردي 45% و براي فارسي

100%است. يعني زبان فارسي را نمي توان با فرمولهاي زبان شناسي به زبان

ديگري تبديل كرد.زبان تركي را شاهكار زبان معرفي كرده اند كه براي ساخت

آن از

فرمولهاي بسيار پيچيده اي استفاده شده است. خانم
پاسخ:از توجه جنابعالی به وبلاگ و از توجه تان به زبان و ادبیات ترک بسیار ممنونم

علی صبور

ساعت19:23---3 اسفند 1390

دوست عزیز مطلب خوبی بود از من خرده نگیر به جهت تنبلی مطالب را به تدریج میخونم با تاخیر نظر میدم البته در باره مطالب زبان ترکی اگه موفق شدم استاد خباز راپیدا کنم نظر شان را میپرسم ایشان اشراف کامل بر این مطالب دارندونظرکارشناسانه.ممنونم از این همه تلاشی که جهت گرداوری مطالب به خرج دادی .

س سعادت

ساعت12:49---27 بهمن 1390

سلام


آقای موسوی خسته نباشید از وبلاگ خوب و از مطالب خوبتان ممنونم


من از دانش آموزان قدیمی شما هستم ( دبیرستان حکمت )


برایتان آرزوی موفقیت می کنم و خواهش می کنم وبلاگتان را زود زود آپدیت کنید
پاسخ:سلام شما هم خسته نباشید امیدوارم هرکجا که هستید شاد و خندان باشید از صمیم قلب برایتان آرزوی خوشبختی می کنم از توجه تان به وبلاگ هم ممنونم . چشم سعی می کنم تا حد امکان زود زود مطالب جدیدی در وبلاگ بزارم

نام :

آدرس ایمیل:

وب سایت/بلاگ :

متن پیام:

نظر خصوصی

 کد را وارد نمایید:

 

 

 

عکس شما

آپلود عکس دلخواه: